Het idee van de selfmade (wo)man is een illusie. Een aanlokkelijk denkbeeld, waarin we al een aantal jaren te ver zijn doorgeschoten. Niemand heeft nooit hulp ontvangen. Je moeder heeft je gebaard, om te beginnen. Zonder (voor)ouders die je hebben gevoed en had je nooit bestaan. Je scholing is niet uit de lucht komen vallen. Wegen worden onderhouden. Let’s face it: de mens is niet alleen een individu, maar ook een groepswezen.
Zomaar wat gedachten die in mij opkwamen terwijl ik las in VAXX van Roel Coutinho. Een boek over de geschiedenis van infectieziekten en de vaccinaties die ons ertegen beschermen. Zeer leesbaar en helder! Een must-read voor iedereen die een mening heeft of zich een mening wil vormen over vaccineren.
Sommige dingen kunnen we alleen met z’n allen, samen, oplossen. Ziektebestrijding is zo’n ding. Hoewel een gezonde levensstijl, genoeg beweging en het stimuleren van het afweersysteem enorm goed zijn en je veel kunnen opleveren, betekent dat niet dat het jou in je eentje sterker maakt dan een virus. Het betekent al helemaal niet dat ‘zwakkeren’ minder waard zijn. Minder gedisciplineerd. Dor hout.
Samenleven doe je met elkaar
Werkelijke beschaving toont zich in de kracht van vangnetten, in hoe er wordt omgegaan met hen die even of langer hulp nodig hebben (en hebben we dat niet allemaal, vroeger of later?)
Het eerste vaccin, tegen pokken, is eind 18e eeuw ontwikkeld. Voor veel ziektes was en is er nog altijd geen werkzame therapie. Vaccins zorgen ervoor dat je minder ziek wordt, en als veel mensen zich laten vaccineren stopt dat zelfs het rondgaan van de ziekte. Voordat er vaccins waren teisterden ziektes mensen eens in de vijf á tien jaar. Eén op de vijf mensen werd besmet, met als gevolg veel blijvende schade en zelfs overlijden.
In Nederland is in 1957 het Rijksvaccinatieprogramma gestart, waardoor voorheen gevreesde ziektes onschuldig werden, of zelfs helemaal verdwenen. Het nadeel daarvan is dat mensen tegenwoordig niet meer beseffen waarom vaccineren zo belangrijk is. Mensen belanden niet meer in een rolstoel vanwege polio. Er sterven geen halve gezinnen meer binnen drie weken tijd vanwege een difterie-uitbraak.
Geschiedenis van infectieziektes en vaccins
‘In Vaxx schetst Roel Coutinho de historische en medische geschiedenis van de infectieziekten waartegen wij ons dankzij vaccinaties kunnen wapenen. In een wereld die op zijn grondvesten schudt vanwege COVID-19 laat Coutinho zien hoe vaccins in het verleden zijn ontwikkeld en welke bijdrage ze leveren aan onze gezondheid.’
Coutinho is opgeleid als arts-microbioloog en -epidemioloog, en was oud-directeur van de GGD in Amsterdam. In Vaxx legt hij helder uit wat de ziektes waartegen wordt gevaccineerd aanrichten, hoe de vaccins ertegen werken en waar nog verder onderzoek en ontwikkeling nodig is. Ook wordt het verschil duidelijk tussen individuele keuzes en belangen, en ziektebestrijding op bevolkingsniveau.
Echt, dit boek zou gelezen moeten worden op middelbare scholen, door behandelaars in de reguliere en de complementaire hoek, door ouders die staan voor de keuze of ze hun kinderen laten vaccineren of niet.
Individuele keuze om niet te vaccineren is heel eenvoudig wanneer meer dan 90% van de rest van de bevolking zich wel laat vaccineren. Dan blijft het gewoon veilig voor iedereen, zoiets als een mazelenvirus gaat dan niet of nauwelijks rond. Zodra het percentage gevaccineerden van een bevolking lager wordt, krijgt dat virus echter weer de ruimte. Om te besmetten, om weer op volle kracht rond te gaan, én om te muteren.
Ja, vaccins hebben soms bijwerkingen, en niet alle ontwikkelingen brengen waarop gehoopt wordt. Maar ‘die bijwerkingen staan in geen enkele verhouding tot de ziekte en sterfte die dankzij vaccinatie voorkomen worden’.
Van nationaal naar globalisme: een noodzakelijke stap
Een volgende stap, die we wat mij betreft allang geleden hadden moeten zetten, is dat we die rijksvaccinatieprogramma’s wereldwijd gaan inzetten. Vroeger stierf je meestal op de plek waar je geboren werd. Tegenwoordig reizen we wat af. Voor vakanties, maar ook voor werk. De wereld is een dorp geworden. Daardoor verplaatsen besmettelijke ziektes zich veel gemakkelijker. In plaats van ons terug te trekken in met heimwee doordrenkt nationalisme, zullen we eindelijk echt met z’n allen één moeten worden. En daarnaar moeten handelen.
Terwijl wij wat afreizen, proberen we angstvallig anderen buiten te houden. Letterlijk, door muren te bouwen en uitgebreide legerachtige beveiligingssystemen. Daar zitten we dan, rustig en veilig. Hopend dat de hordes ‘buiten’ niet alsnog binnen komen vallen... Is dat vrijheid? Voor mij niet.
Zoals ik al zei: werkelijke beschaving toont zich in de kracht van vangnetten, in hoe er wordt omgegaan met hen die even of langer hulp nodig hebben. Dat betaalt zich uit, altijd.
Mirjam van der Zee
VAXX – hoe vaccinaties onze wereld beter hebben gemaakt
Roel Coutinho
Uitg. Ambo|Anthos, Amsterdam, 2021
Reactie schrijven