Hoe neem je vaccinatie twijfel weg - Berthe van Soest

Ik was in het verpleeghuis om de kamer van mijn moeder leeg te ruimen. Mijn moeder was een paar weken daarvoor overleden aan corona tijdens de uitbraak in het verpleeghuis waar ze woonde. Op de gang ontmoette ik een zorgmedewerkster van mijn moeder. Ze vertelde me dat ze zich niet had laten vaccineren. In een Pavlov-reactie zei ik: ‘Ieders eigen keus.’

Maar achteraf was ik ontevreden met mijn eigen reactie. Iemand vrijlaten in een eigen keuze voor vaccinatie is belangrijk, dat weet ik inmiddels, maar ik had zoveel meer kunnen doen. Ik had kunnen vragen wat deze medewerkster belette om zich te laten vaccineren. Ze had misschien een aandoening. Ik had kunnen vragen naar haar zorgen en twijfels. Ik had kunnen zeggen dat ik mezelf wel zou laten inenten en waarom. Ik heb ook mijn verdriet niet uitgesproken, dat mijn moeder overleden was en dat zij mijn moeder mogelijk in gevaar heeft gebracht door zich niet te laten vaccineren.

De ontmoeting met de zorgmedewerkster zette me op een spoor van hoe je dan wel een gesprek voert met mensen die zich niet laten vaccineren. De vaccinatiebereidheid is op dit moment 75% in Nederland. En ik vind dat die echt hoger moet, want hoe sneller zo veel mogelijk mensen zich laten vaccineren, hoe eerder de corona-epidemie voorbij is.

 

In dit blog vind je tips en informatie die ik op het spoor kwam voor een gesprek met vaccinatietwijfelaars en informatie over vaccins.

 

Tips voor een gesprek over vaccinatietwijfel

 

Face to face

Bespreek dit het liefst 'face to face'. In chats zie je de lichaamstaal niet en kunnen gauw misverstanden ontstaan. Het is een gevoelig onderwerp waarin van alles kan meespelen. Er kunnen zorgen zijn over directe bijwerkingen of bijwerkingen op de lange termijn. Een afkeer van de farmaceutische industrie. Enge filmpjes en foto's op internet kunnen bang maken. Kinderen die het  afraden, waarbij men denkt dat die het beter weten en waarmee de band goed moet blijven. Vrienden die zich niet laten vaccineren, zodat iemand buiten de boot valt. Het kan vanuit iemands geloofsovertuiging zijn, geen vaccinatie te willen. Het kan komen door frustratie en boosheid op de overheid, angst voor instituties die je gegevens opschrijven. Je kunt de uitnodigingsbrief misschien niet lezen of online een afspraak maken kan moeilijk zijn. Ook ideeën over de eigen gezondheid kunnen een rol spelen, iemand die nooit ziek is bijvoorbeeld, kan zich beschermd wanen. 

 

Start met een open en nieuwsgierige houding

Overtuigen helpt niet. Vraag naar bezorgdheden. 'Waar maak je je zorgen over? Wat is je twijfel?'

 

Neem zorgen en twijfel serieus

Zorgen en twijfels zijn oké. Neem alles serieus, ook wanneer het voor jou heel wonderlijke zorgen zijn. Oordeel niet en toon begrip. Luister om te begrijpen. Vraag je tijdens het gesprek af waarom iemand iets zegt. Soms doen mensen sterke uitspraken omdat ze bang of gefrustreerd zijn. Hoe minder je oordeelt over de ander, hoe groter de kans dat die tegen jou durft toegeven wat de échte reden is. Misschien doet iemand een krasse uitspraak, omdat hij of zij bang is voor naalden.

Grapjes maken over desinformatie is een afrader, ook buiten dit gesprek. Mensen vertellen hun aarzelingen niet als ze belachelijk gemaakt worden.

 

Zorg dat je zelf goed geïnformeerd bent

Stel je op de hoogte van hoe vaccins werken. Wat doet een vaccin? Hoe kan het zo snel ontwikkeld zijn? Hoe lang werkt het? Wat zijn de bijwerkingen? En op lange termijn? Verdiep je ook in de desinformatie die rondgaat. Verderop in dit blog vind je links met informatie. Deze (van Pharos in eenvoudige taal) deze (van Brandpunt), en deze (uit België voor jongeren) vond ik zelf prettig.

 

NB.: Er wordt expres desinformatie over vaccins verspreid. Zie hier en hier. Kijk kritisch naar berichten. Het is niet altijd duidelijk wat betrouwbare informatie is: hieraan herken je desinformatie.

 

Vraag eerst of iemand iets wil weten

Vraag eerst of iemand iets wil weten, voor je informatie geeft: 'Wil je weten hoe het komt dat vaccins veilig zijn?'

 

Spreek vanuit je eigen ervaring

Begin je zinnen met 'ik'. Wees eerlijk over je eigen twijfels als je die had en wat maakte dat je het vaccin wel neemt. Vertel bijvoorbeeld dat je zelf hebt gezien van dichtbij hoe gevaarlijk het virus is (alleen als dat zo is). Of vertel dat jij jezelf laat vaccineren omdat dit jezelf beschermt, en dat je het je geliefden aanraadt. Misschien wil je ook graag dat Nederland weer open gaat, of wil je kwetsbare mensen beschermen. Je zou kunnen vertellen dat je vertrouwen hebt in het vaccin en dat je de neveneffecten mild vindt in vergelijking met de gevolgen van corona. Alles vanuit je eigen ervaring.

 

Vertel dat meeste mensen vertrouwen hebben in het vaccin

Voorkom dat vaccinatie een controversiële keuze wordt. In Nederland wil 75% van de mensen zich laten vaccineren (op 22 mei 2021). Veel mensen hebben vertrouwen in het vaccin.

 

Waarom zou je het wel doen?

Vraag waarom iemand zich misschien wel zou willen laten vaccineren. Misschien zijn er redenen om het wel te doen.

 

Praktische hulp

Ga na of iemand praktische hulp nodig heeft. Kan hij of zij de moeilijke uitnodigingsbrief wel lezen? Is digitaal een afspraak maken een obstakel? Hier is tool om te oefenen met het maken van een afspraak. Is er vervoer nodig? Er zijn filmpjes over hoe vaccinatie bij de GGD in zijn werk gaat (mocht onzekerheid daarover een rol spelen). (GGD Noord- en oost Gelderland): hier (Turkse ondertitels) en hier (Arabische ondertitels).

 

Aarzeling op medisch gebied

Als iemand aarzelt omdat hij of zij een aandoening heeft, kun je suggereren contact op te nemen met de huisarts of specialist.

 

Laat de vrije keuze

Voelen dat je een vrije keuze hebt is belangrijk. Niemand wil gedwongen worden.

 

Druk op tijd de pauzeknop in en geef het de tijd

Druk op tijd de pauzeknop in. Begin over iets anders als emoties bij jou of de ander te hoog oplopen. Het hoeft niet in één keer. Je kunt er later nog wel weer op terugkomen.

 

Je mag het oneens blijven

We zien de wereld allemaal door een andere bril. Een meningsverschil hoeft niet het einde van een vriendschappelijke relatie of een deuk in een pastorale relatie te betekenen. Je kunt een gesprek prima afsluiten met: 'We zijn het hier duidelijk niet over eens, maar dat is oké. Laten we het over iets anders hebben.'

 

Met een (Engelse) chatbot van de New York Times kan je een gesprek oefenen.

 

Hier volgen allerlei links voor meer informatie

De informatie is vooral voor jezelf. Filmpjes, websites of artikelen sturen is niet persoonlijk genoeg en we worden allemaal al overladen. Soms is het handig om iets op te sturen als iemand om feitelijke informatie verlegen zit, en het besluit al genomen is.

 

Van een armenbeweging uit België, ook in Turks, Frans en Noors

 

Zo ga je het gesprek aan met een vaccinatietwijfelaar

Van Brandpunt. Aan de orde komen: Is het een griep? Ben je nog besmettelijk als je gevaccineerd bent? Zit er geen troep in dat vaccin? Ik ben jong en heb een goede weerstand, waarom zou ik? Kan het RNA je DNA veranderen? Hoe kunnen vaccins veilig zijn als ze zo snel ontwikkeld zijn? Er zijn mensen doodgegaan van het vaccin, toch!? En de lange termijn?

 

Nee, het coronavaccin maakt je niet onvruchtbaar en nog vier coronaverhalen die de prullenbak in kunnen

Van de Correspondent. Aan de orde komen onder andere: bestaan er wondermiddelen tegen corona en kan vaccinatie stoppen? Corona is maar een flinke griep? Coronavaccins maken je onvruchtbaar?

 

Begrijpelijke informatie over het coronavirus

Van Pharos, in verschillende talen

 

Steffie legt corona eenvoudig uit

Even scrollen voor vaccinatie, van het RIVM, in verschillende talen

 

Voor jongeren, uit België

Onder andere: Is het veilig als ik zwanger word? Maakt het coronavaccin mij onvruchtbaar? Krijg ik bloedklonters van het vaccin? Kan ik een allergische reactie krijgen van vaccin?

 

Veelgestelde vragen aan het RIVM

Van het RIVM. Veel informatie, ook met filmpjes. Dit komt aan de orde: Zijn de coronavaccins te snel ontwikkeld? Tasten coronavaccins je DNA aan? Beïnvloeden coronavaccins vruchtbaarheid en zwangerschap? Hoe veilig zijn de coronavaccins? Is er een verband tussen autisme en vaccineren? Wordt er onderzoek gedaan naar de bijwerkingen van de coronavaccins? Krijgen kinderen verplicht een coronavaccinatie?

 

Hoe werken de vaccins, wat zit er in en hoe effectief zijn de vaccins?

Van het RIVM

 

Bijwerkingen van het coronavaccin

Van het RIVM

 

Waarom krijgen alleen 60-plussers het Astra-Zenica vaccin?

Van de Gezondheidsheidsraad

 

Vaccineren als je al corona hebt gehad

Bericht op LinkedIn van Martijn Luijsterburg. Wat zijn de voordelen van je laten vaccineren als je al corona hebt gehad? Je bent dan toch al immuun? Ja en nee.

 

Wantrouwen tegenover gevaccineerden | shedding

Sommige mensen zijn bang dat gevaccineerden iets gevaarlijks uitwasemen, ‘afwerpen’ (‘shedding’). Ze denken dat je ziek wordt in de omgeving van mensen die gevaccineerd zijn. Vrouwen zouden bijvoorbeeld een onregelmatige menstruatiecyclus krijgen en miskramen krijgen. Beide (moeilijke) artikelen ontzenuwen dit.

 

Data van meldsystemen worden misbruikt voor antivaxpropaganda

Twitterdraadje van Peter Burger (met links naar artikelen). Om bijwerkingen van medicijnen en vaccins te monitoren hebben landen laagdrempelige meldsystemen. Bij ons heet dit systeem LAREB. Meldingen daarin, waarschuwen die systemen zelf, zijn nog geen bewijs van bijwerkingen. Toch worden de data misbruikt in anti-vaccinatiepropaganda alsof ze dat wel zijn.

 

Het probleem met Ivermectine

Sommige mensen zeggen dat we een medicijn hebben tegen corona, Ivermectine, en dat vaccineren daarom niet nodig is. Journalist en stand-up comedian Harry Hol, legt in dit filmpje uit dat dit medicijn niet werkt tegen corona, maar dat er wel onderzoek naar gedaan wordt. De fabrikant zegt ook dat het niet werkt.

 

Drie deskundigen reageren op antivaccinatie-video met professor Schetters

Uit het RD. In een interview zaaide professor Schetters ongefundeerde twijfel over coronavaccins, Het interview is wijd verspreid. Drie deskundigen laten zien dat zijn visies niet kloppen.

 

Filmpjes die laten zien hoe vaccinatie bij de GGD in zijn werk gaat van de GGD Noord- en Oost-Gelderland: hier (Turkse ondertitels)  en hier (Arabische ondertitels).

 

Informatie over de prik tegen corona in eenvoudige taal (RIVM)

Folders om te downloaden en op te hangen.

 

Bronnen voor het gesprek over vaccintwijfel

Hoe praat ik met anderen over het coronavaccin?

Eerste hulp bij vaccinatie twijfel

COVID-19-vaccinatie: omgaan met angst of twijfel

Hoe praat je met vaccintwijfelaars? — Achtergrond — Sociaal.Net

Facts Are No Longer Convincing. Research Shows You Should Say This Instead

The coronavirus vaccine skeptics who changed their minds

Opinion | The vaccine hesitant are a threat to society but we must show them compassion

 

Berthe van Soest